۱۳۸۸ خرداد ۲۱, پنجشنبه

روان شناسی یک کاندیدا

روان شناسی یک کاندیدا

یکی از روشهای نوین در کشورهای مدرن در انتخاب افراد در مشاغل به خصوص پستهای مدیریتی کانون های ارزیابی ستدر این کانون از شیوه های مختلف برای ارزیابی توانمندیها و شایستگی ها و ویژگیهای شخصیتی افراد استفاده می شود، یکی از این اقدامات ایفای نقش هستمناظره های صورت گرفته کاندیداها در سیما می تواند به نوعی ایفای نقش باشد و ارزیابی هر یک از این کاندیداها از نقطه نظرات مختلف حائز اهمیت خواهد بوداینجانب به عنوان یک شاگرد روان شناسی، رفتارهای یکی از کاندیداها را که بیشتر قابل بررسی است، مورد توجه قرار دادم که هر روان شناسی با دقت در رفتارهای کاندیدای مورد نظر قطعاً به همین نتیجه دست خواهد یافتبا اینکه رفتار هر چهار کاندید قابل تحلیل هست، اما رفتار یکی از این کاندیداها بیش از دیگران قابل تامل است، که بعد از ارائه نقطه نظرات خود نتیجه گیری به شما واگذار می کنم
.
پارانویا یا بیماری توهم،
در تعریف عام آن، حالتی است که شخص در آن با اهمیت فوق العاده و خارج از اندازه‌ای که به سلامت جانی و مالی خود می‌دهد، خود را شکنجه می‌دهند. این گونه از افراد مدام در این فکر هستند که عواملی انسانی، طبیعی یا ماورا طبیعی خودشان، دارایی و افراد خانواده شان را تهدید می‌کنند و همه، در فکر توطئه چینی بر ضد آنها هستند.

دیدگاه امیل کریپلین، روانشناس آلمانی، درباره پارانویا
امیل کریپلین (Emil Kraepelin 1929-1856) روانشناس آلمانی، در تلاش اولیه خود برای دسته بندی بیماریهای روانی، از اصطلاح پارانویای مطلق برای شرح حالت روانی ای استفاده کرد که توهم، جزء اصلی آن باشد اما این توهم هیچ صدمه و زوال آشکاری به سلامت عقل شخص وارد نکند و نشانه بیماریهای دیگری چون جنون زودرس (یا dementia praecox)، که اصطلاح قدیمی بیماری شیزوفرنی است، در آن نباشد. پارانویا، در معنای اصیل یونانی خود، به معنای دیوانگی است (پارا para = خارج و نوس nous = عقل). کریپلین با استفاده از این ریشه لغوی، نامی برای تشخیص افکار توهمی به وجود آورد. بنا به تعریف او هرگونه افکار توهمی، بدون احساسات خودآزارانه، در این دسته میگنجند. برای مثال کسی که دچار این توهم شده‌است که یک شخصیت مهم سیاسی یا ادبی است، می‌تواند در دسته مبتلایان به پارانویای مطلق بگنجد.

هرچند که اصطلاح پارانویای مطلق دیگر چندان استفاده ندارد و اصطلاح اختلال توهم یا Delusional disorder جایگزین آن شده‌است اما جدیدا، از این لغت برای شرح حالتی به کار میرود که شخص مبتلا به آن، از توهمات خود بسیار آزار میبیند زیرا:
۱- این شخص تصور می‌کند که صدمه یا حادثه آزار دهنده در حال رخ دادن است یا قرار است رخ دهد.
۲- شخص تصور می‌کند که شخصی قصد آزار و صدمه رساندن به او را دارد.
.
مثالهایی از پارانویای بالینی
به طور کلی و با استفاده بی قید و شرط از اصطلاح پارانویا، می‌توانیم بگوییم توهمات پارانویید می‌توانند شامل مواردی چون اینکه شخص تصور می‌کند تحت تعقیب است، مسموم شده‌است یا شخصی بسیار مهم (مانند یک شخصیت سینمایی، سیاسی یا ورزشی)، دورادور عاشق اوست. چنین توهماتی به عنوان جنون جنسی نیز شناخته می‌شوند. توهمات پارانویید معمول دیگر شامل این باور است که شخص خود را مبتلا به بیماریی تخیلی یا آلودگی انگلی میداند، یا اینکه باور دارد ماموریتی ویژه داشته و یا اینکه برگزیده خداوند است، یا اینکه اعمال وی توسط نیرویی خارجی کنترل می‌شود.

بسیاری از حکام مستبد، به پارانویا مبتلا بوده‌اند. برای مثال استالین (Stalin) نمونه بارزی از شخص پارانویید بوده‌است. این مورد می‌تواند سوال خوبی را به وجود بیاورد که در مورد استالین، در واقع دشمنان زیاد او توهم نبودند.
آیا این ممکن است که داشتن دشمنان زیاد، برای ابتلا به پارانویا کافی نیست؟ این مبحث، موجب بروز
مباحث فلسفی فراوانی شده‌است که به این لطیفه نیز منجر شده‌است: " اینکه تو پارانویا داری دلیل نمیشود که کسی آن بیرون نخواهد تو را بکشد."

درمان پارانویا
درمان پارانویا بیش از هرچیز با رفتار درمانی (behavior therapy) انجام می‌شود که هدف آن کاستن از حساسیتهای فرد مبتلا، نسبت به انتقادها و همچنین تقویت تواناییهای اجتماعی او است. سر و کار داشتن با افراد پارانیید بسیار مشکل است زیرا بسیار زودرنج هستند و رفتارشان معمولاً خصمانه‌است و از نظر احساسی بسیار بسته و نسبت به هر فعالیتی بی میل هستند.
به همین دلیل، درمان این مشکل، از پیشرفت کندی برخوردار است.برای درمان این افراد باید کوشش شود که در ابتدا چرخه شک و تردید او شکسته شود و او با تمرینهای آرامش بخش و روشهای کنترل اضطراب، از حالت انزوا خارج شود و کمکم با کمک پزشک و اطرافیان خود، تغییراتی اساسی در رفتارهای خود به وجود آورد.

بروز پارانویا در فرهنگ عمومی
در فرهنگ عامه امروز، پارانویا اشکال و روشهای مختلفی برای ابراز خود پیدا کرده‌است از جمله :
• اعتقاد به اینکه قدرت خاصی دارند یا در یک ماموریت مخصوص هستند (هذیان عظمت)
(ارجاع به گفته یکی از کاندیداها که بیان داشته بود که در سخنرانی سازمان ملل هاله نورانی اطرافش را احاطه کرده بود)

• تئوری ئوطئه یا اعتقاد به اینکه اخبار و وقایع کاملاً نامربوط، درواقع اجزا یک نقشه بزرگ و توطئه آمیز هستند
(ارجاع به گفته یکی از کاندیداها که بیان داشته بود که در سفرهایی که به خارج از کشور داشته توطئه ترور برای او کشیده بودند)

• تعقیب شدن توسط دشمنان قدرتمندی چون تروریستها، بشقاب پرنده، سازمانهای مخفی یا شیاطین

• کنترل افکار توسط اشعه نامرئی و دستگاههای پیشرفته

• ترس از مسموم شدن و اعتقاد به اینکه بعضی مواد غذایی اصولا برای مسموم کردن بشر ساخته شده‌اند (مانند قند مصنوعی و آبهای معدنی)

3 نوع پارانويا وجود دارد: اختلال هويتي، اختلال در افکار و تخيلات و شيزوفرني. در اينجا علائم اين 3 نوع بيماري براي شما ذکر شده و مي توانيد با اتکا به اين نشانه ها تشخيص دهيد که آيا خودتان و يا چه کسي از اين بيماري رنج مي برد و يا خير:1* *اختلال هويتي زماني بروز مي کند که شخص بدون وجود هيچ گونه دليلي نسبت به زندگي اجتماعي، شغلي و خانوادگي خود سوء ظن پيدا مي کند. بايد مراقب اين علائم باشيد:
.
* * * *بدگماني چنين افرادي هميشه در حالت تدافعي به سر مي برند و جهان براي آنها به منزله محيط خطرناکي است.آنها فقط شک و ترديدهاي خاص خودشان را قبول دارند و به هيچ وجه با دليل و منطق نمي توان آنها را راضي نمود و هميشه با عقل و منطق در ستيز هستند. اين تئوري به نام "توطئه چيني" کلاسيک شناخته مي شود.
.
* *زماني که شخص به يک موفعيت تازه مثل شغل جديد رابطه اي جديد و .. وارد مي شود در يک لاک دفاعي به سر مي برد. اين حالت تا زماني وجود دارد که شخص بتواند خود را با شرايط موجود وفق دهد و پايه هاي ترس خود را از بين برد. افرادي که دچار پارانويا هستند به سختي مي توانند از ترس هاي خود دست بکشند.
.
* * ** *حساسیت بیش از اندازه افرادی که به پارانویا مبتلا هستند معمولا بیش از اندازه به هشدارها و اخطارها توجه می کنند. آنها انتقاد را به سختی قبول می کنند، همیشه در حالت تدافعی به سر می برند، و افراد ستیزه جویی هستند.* *آرام و کناره گیر هستند افراد پارانویایی تا آنجایی که امکان داشته باشد خود را از سایر افراد جامعه جدا می کنند. زمانی که در یک جمع قرار می گیرند سعی می کنند در گوشه ای آرام بنشینند تا مبادا کسی متوجه حضور آنها شود. چهره های آنها معمولا سرد و بیروح است و هیچ نوع احساسی از خود نشان نمی دهند.
.
2 * * * *اختلال در افکار و تخیلات این افراد به ندرت افکار درست را قبول می کنند، تصورات خود را با هیچ کس در میان نمی گذارند، به آسانی تغییر نمی کنند و قابل اصلاح نمی باشند. این نوع پارانویا از نوع قبلی حادتر است و شخص را ناتوان تر و ضعیف تر می کند. در این شرایط 5 نوع از اوهام پوچ وجود دارد که آنها را رها نمی کند:
الف * *زجر و عذاب افرادی که دارای اختلالات هویتی هستند تصور می کنند که هم قطارانشان آنها را به تمسخر می گیرند اما کسانی که دچار اختلات افکار و تخیلات هستند تصور می کنند که تمام دنیا برای آزار و اذیت آنها بسیج شده اند و قصد شکنجه دادنشان را دارند.
.
ب * *حسادت، باید اعتراف کرد این نوع از اوهام بیشتر در خانم ها بروز می کند تا آقایون، البته نمونه هایی نیز وجود دارد که در آن مردها دچار رشک و حسد می شوند و همگان را مورد اتهام قرار می دهند.
.
ج * *اوهام شهوانی این دسته از افراد تصور می کنند که عاشق کسی شده اند که فرا انسانی است و دارای خصوصیاتی است که هیچ یک از انسان های دیگر دارای آن ویژگی های خاص نمی باشند.
.
د * *خودبزرگ بینی خوب، شاید همه ما چنین احساسی را حداقل یک یا دوبار در طول زندگی خود تجربه کرده باشیم (پس شاید نام اختلال در وهم و خیال را نتوان بر روی آن گذاشت.) افرادی هستند که با جدیت تمام تصور می کنند که دارای قدرت های باورنکردنی هستند و بر روی افراد دیگر سلطه دارند (می توانند بیماران را شفا دهند، صلح ایجاد کنند، بر کشوری حکمفرمایی کنند و غیره..)
.
ه * *اوهام جسمانی، نام دیگر این مشکل روانی مالیخولیا است. این دسته از افراد تصور می کنند که در بدن و یا سلامت جسمانی آنها همواره مشکلاتی وجود دارد. آنها حتی اگر از سلامت کامل نیز برخوردار باشند باز هم این تصور غلط دست از سر آنها بر نمی دارد.
.
3* *اسکیزوفرنی این افراد همواره دچار توهم بوده و دارای افکار عجیب و غریبی می باشند. در افکار خود همیشه یک موضوع شخصی را دنبال می کنند. آنها اصواتی را می شنوند که به گوش دیگران نمی رسد و اعتقاد دارند که کسی افکارشان را کنترل می کند و یا از طریق رسانه های گروهی به گوش همه می رسد. پس از گذشت زمان اندکی آنها زندانی ذهنشان می شوند که می تواند منجر به بروز سایر بیماری های روانی در شخص شود.
.
حال تشخیص با شما

.
Ahmad Reza Fotovvat Ph.D
In Industrial & Organizational Psychology (IOP)
Managing Director of Charisma Consultant Psychological Institute (CCPI)
Website: http://www.charismaco.com/

.
M.SHA'BAAN
.
گروه ادبستان کاوه آهنگر
http://groups.yahoo.com/group/Adabestan-Kaveh-Ahangar/

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر